Waarom school niet passend kan zijn

Gepubliceerd op 13 november 2025 om 21:57

Stel je voor: je kind wordt vier jaar en gaat naar de basisschool. Voor de meeste kinderen betekent dat: spelen met vriendjes, leren van de juf, jezelf los durven maken van je ouders. In theorie hoort een kind dan emotioneel en sociaal in ontwikkelingsfase 5 van de gehechtheid te zitten; veilig gehecht, vertrouwd en in staat om even de ouder los te laten. Maar wat als jouw kind (nog) niet zover is?

Wat als je kind (met autisme of een uniek brein) nog in ontwikkelingsfase 3 verkeert? Hij zit midden in de periode van eenkennigheid en angst voor vreemden. Hij ervaart een intens sterke hechtingsdrang naar de ouder, verlatingsangst bij afscheid en sociale onveiligheid. In de klas is hij continu blootgesteld aan:

  • het ontbreken van zijn veilige hechtingsfiguur
  • vele onbekenden
  • talloze prikkels
  • hoge verwachtingen
  • gebrek aan overzicht en voorspelbaarheid

In veel gevallen kijken onderwijs en begeleiding vooral naar cognitieve ontwikkeling, de kalenderleeftijd en het 'kunnen' van het kind. Maar dat is niet genoeg. Wanneer een kind op sociaal-emotioneel gebied nog niet toe is aan school, ontstaat er spanning, angst of zelfs schooltrauma.

De gevolgen van schooltrauma
Een kind dat zich op school niet gezien of begrepen voelt, ervaart chronische spanning en stress. Niet omdat het één keer iets vreselijks is overkomen, maar omdat de dagelijkse ervaring van niet passen, niet gehoord worden en niet zichzelf kunnen zijn als onveilig wordt geregistreerd door het brein. De automatische piloot van het lijf neemt het over. Het kind gaat vechten, vluchten, bevriezen of zich aanpassen.

En dat zie je terug in gedrag:

  • Boosheid, controle willen houden, of juist niets meer willen;
  • Hoofdpijn, buikpijn, vermoeidheid;
  • Dagenlang achter een scherm kruipen;
  • Zich afsluiten van anderen, of clownesk gedrag vertonen;
  • Alles goed willen doen, geen fouten durven maken.


Van buiten lijkt het 'gedoe'. Van binnen is het puur overleven.
Zolang we alleen blijven kijken naar cijfers, leerdoelen en protocollen of we denken dat het met meer structuur, picto's en schema's opgelost is, blijven we voorbijgaan aan wat er werkelijk speelt. Het begint bij begrijpen dat het gedrag geen onwil is, maar een signaal. En bij het herstellen van veiligheid, relatie, competentie en autonomie.

 

Hoe de Loekemeijermethode hierin verandering kan brengen

Door te kijken vanuit de ontwikkelingsfase van gehechtheid en niet vanuit diagnose of leeftijd verschuift het perspectief totaal. Gedrag dat 'lastig' wordt genoemd, blijkt dan betekenis te hebben: het is een uiting van behoefte.

De aanpak draait om Actieve Nabijheid: present zijn in verbinding, met aandacht en veiligheid. Daarmee kan je stap voor stap aansluiten bij wat je kind nodig heeft, zelfs in de klas. En als ouders en school samenwerken door die bril, ontstaat er ruimte om schooluitval samen te voorkomen.

Want alleen in een veilige context durft een kind zich open te stellen, te leren en te groeien.

Een oproep aan ouders én scholen

🎯 Ouders: vraag je af wat je kind nodig heeft, niet wat hij moet doen.

🏫 Scholen: durf de emotionele wereld van het kind serieus te nemen naast de lesstof.

🤝 Samen: verbind in plaats van corrigeren. Jouw nabijheid kan het verschil zijn.

Laten we samen werken aan onderwijs dat niet alleen tegemoetkomt aan wat een kind kan, maar vooral aan wie hij is. Zo geven we kinderen niet alleen een plek in de klas. We geven ze een plek in verbinding.


Ben je nieuwsgierig naar de Loekemeijermethode en wil je weten wat het in jouw gezin kan betekenen? Neem dan gerust contact met mij op. Ik help je graag verder.

Op maandagavond 24 november geef ik weer een lezing. Deze keer voor Praat Lokaal Autisme in de bibliotheek in Mijdrecht.
Voor meer informatie, neem contact met mij op.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.